(opracowana na zlecenie Polskiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o.)
Przedmiot i cel opracowania
Przedmiotem opracowania było wykonanie koncepcji gazyfikacji lewobrzeżnej części Płocka oraz gminy Łąck, w zależności od miejsca włączenia i przejścia gazociągu przez rzekę Wisłę.
Opracowanie stanowi Wariant III koncepcji gazyfikacji tj.:
włączenie do gazociągu średniego ciśnienia DN 315 PE w ul. Wyszogrodzkiej /Trasa Jerzego Popiełuszki w prawobrzeżnej części Płocka,
ułożenie gazociągu przewiertem sterowanym pod dnem rzeki Wisły,
budowa gazociągów na terenie lewobrzeżnej części Płocka,
budowa gazociągów na terenie gminy Łąck.
Koncepcja ma na celu określenie zapotrzebowania na gaz ziemny dla docelowych odbiorców paliwa gazowego oraz opracowanie i wybór :
optymalnej lokalizacji zasilania projektowanej sieci gazowej wraz z przekroczeniem gazociągiem rzeki Wisły,
tras i średnic gazociągów dystrybucyjnych o optymalnych parametrach technicznych, w tym:
gazociągów dystrybucyjnych średniego ciśnienia doprowadzających gaz do lewobrzeżnej części miasta Płock, osiedla: Radziwie, Góry, Ciechomice i Pradolina Wisły
poszczególnych miejscowości i wsi na terenie gminy Łąck
określenie zakresu rzeczowego i nakładów finansowych na gazyfikację,
miejsc odgałęzień od sieci gazowej dystrybucyjnej średniego ciśnienia umożliwiających docelową gazyfikację gmin Nowy Duninów oraz częściową gazyfikację miejscowości w gminie Gąbin.
Koncepcja zawiera:
Prognozy zapotrzebowania na gaz
Sposób doprowadzenia i rozprowadzenia gazu
Zestawienie materiałów niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia
Wielkość nakładów na realizację przedsięwzięcia
Obliczenia hydrauliczne gazociągów
Analizę ekonomiczną
Zakres rzeczowy opracowania
Zakres rzeczowy opracowania obejmuje:
gazociąg dosyłowy PE dn 280 mm - gazociąg stanowi odgałęzienie od istniejącego gazociągu średniego ciśnienia z rur PE dn 315 mm zlokalizowanego w prawobrzeżnej części Płocka w ul. Wyszogrodzkiej,
przekroczenie gazociągiem średniego ciśnienia PE dn 280 mm rzeki Wisły – przewiert sterowany w km 629+100,
gazociągi dystrybucyjne średniego ciśnienia doprowadzające gaz do poszczególnych
dzielnic i ulic na terenie lewobrzeżnej części miasta Płocka,
gazociągi dystrybucyjne średniego ciśnienia doprowadzające gaz do poszczególnych
miejscowości i wsi na terenie gminy Łąck wraz z odgałęzieniami dla gmin sąsiadujących ( Nowy Duninów i części miejscowości w gminie Gąbin ).
Charakterystyka stanu istniejącego i perspektywiczny rozwój
Lewobrzeżna część miasta Płocka.
Płock to miasto położone w centralnej Polsce w województwie mazowieckim. Obecne granice miasta zostały ustalone rozporządzeniem Rady Ministrów z 23 grudnia 1996 roku (Dz. U. Nr 155 poz. 761). W wyniku przyłączenia obszarów sąsiednich wsi powierzchnia miasta zwiększyła się do 88 km². Na terenie miasta występuje 21 osiedli miejskich. Łączna liczba mieszkańców wynosi 124 tys ( Rocznik Statystyczny 2012r ). Główna część miasta położona jest na wysokim, prawym brzegu Wisły ( wysokość skarpy wynosi ok. 50 m ), lewobrzeżny Płock to dzielnice: Radziwie, Góry, Ciechomice i Pradolina Wisły.
Lewobrzeżna część Płocka charakteryzuje się mocno ekstensywnym zainwestowaniem. Jedyną w pełni wykształconą strukturą urbanistyczną jest osiedle Radziwie. Jest to dawna wieś włączona w granice administracyjne miasta w 1923 roku. Dominuje zabudowa jednorodzinna; jako funkcję uzupełniającą wprowadzono przemysł (przy osiedlu zlokalizowano port rzeczny wraz z największą polską stocznią śródlądową). Obecną formę osiedla można uznać za zamkniętą, gdyż dalszy rozwój z powodu bariery jaką jest strefa pośredniego zagrożenia powodziowego jest mocno ograniczony.
Centralną, największą część lewobrzeżnego Płocka zajmuje obszar Pradoliny Wisły. Jest to teren o wybitnie rolniczym zagospodarowaniu. Obszar z powodu warunków gruntowych charakterystycznych dla dolin rzecznych ma bardzo niekorzystne warunki rozwojowe. Powoduje to, że tereny te posiadają przesłanki do zachowania minimalnej urbanizacji.
Południowa część lewobrzeżnego Płocka charakteryzuje się rozległym zagospodarowaniem, które ulega stopniowej intensyfikacji. Na obszar ten składają się osiedla Góry i Ciechomice. Góry to ukształtowane osiedle zabudowy jednorodzinnej, natomiast Ciechomice to osiedle o charakterze wsi typu ulicowego. Na terenie południowej części lewobrzeża rozpoczął się proces powstawania zabudowy wielorodzinnej.
Na obszarze lewobrzeża zamieszkuje łącznie około 8,7 tys. mieszkańców, co stanowi zaledwie 6% mieszkańców miasta. Urbanizacja lewobrzeża jest bardzo trudna co wynika z:
uwarunkowań geologicznych,
zagrożeń naturalnych ( powodziowych ),
barier naturalnych ( rzeka Wisła, pradolina Wisły ),
terenów chronionych jako cenne przyrodniczo,
braku infrastruktury.
Ostatni z czynników powoduje również, że presja inwestycyjna, która mogłaby doprowadzić do istotnej rozbudowy i przekształceń terenów w lewobrzeżnej części miasta, jest na tym terenie mocno ograniczona.
W ostatnich latach najwięcej mieszkań powstawało na osiedlach: Podolszyce Północ, Podolszyce Południe, Imielnica, Borowiczki, Ciechomice i Radziwie. Duży udział w budownictwie mieszkaniowym ma budownictwo indywidualne.
Największe zakłady zlokalizowane w lewobrzeżnej części Płocka to:
Dr. Oetker Dekor Sp. z o.o. Osiedle Góry
Stocznia Rzeczna w Radziwiu
Silopol – Elewatory zbożowe w Radziwiu
Zaopatrzenie w energię cieplną
Lewobrzeżna część miasta Płocka.
Lewobrzeżna część miasta Płocka nie dysponuje kompleksowym planem zagospodarowania przestrzennego. Istnieją tylko cząstkowe plany.
Lewobrzeżna część miasta Płocka będąca przedmiotem koncepcji gazyfikacji nie dysponuje centralnym źródłem ciepła.
Ogrzewanie odbiorców na terenie miasta odbywa się z kotłowni lokalnych pracujących na węglu, miale węglowym, oleju opałowym, gazie płynnym oraz w oparciu o piece kaflowe opalane węglem i drewnem. Obecnie głównie zużywają takie paliwa jak węgiel w około 75%, olej opałowy w około 20% i gaz płynny i energię elektryczną w około 5%.
Budynki mieszkalne oraz obiekty usługowe ogrzewane są indywidualnie paliwem stałym lub gazem płynnym. Zaopatrzenie w ciepło dla części zabudowy mieszkalnej wielorodzinnej oraz dla części budynków użyteczności publicznej zapewniają obecnie kotłownie na paliwo stałe.
Docelowo zakłada się, że czynnikiem grzewczym będzie gaz ziemny wysokometanowy. Gazyfikacja poprawi ekonomię firm, które obecnie zużywają paliwa takie jak olej opałowy czy gaz płynny do celów grzewczych i produkcyjnych, spowoduje także zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego oraz zwiększenie komfortu życia mieszkańców.
Obecny stan gazyfikacji miasta Płocka
Obecnie z przewodowego krajowego systemu gazowniczego korzysta tylko prawobrzeżna część Płocka. Sieć gazowa na terenie prawobrzeżnym Płocka jest dobrze rozwinięta i posiada rezerwy przepustowości. Sieć jest zasilana z dwóch stacji redukcyjno- pomiarowych pierwszego stopnia:
− przy ul. Łukasiewicza o przepustowości Q = 16000 m3/h;
−„Gulczewo” o przepustowości Q = 25000 m3/h.
Łączna moc zainstalowana w stacjach daje możliwość zasilania odbiorników o mocy 344 MW.
Lewobrzeżna części Płocka nie posiada dostępu do sieci gazu ziemnego przewodowego. Przygotowanie posiłków, ciepłej wody użytkowej dla odbiorców bytowo komunalnych odbywa się na kuchenkach elektrycznych, węglowych i przy pomocy gazu płynnego z butli propan - butan.
Budynki mieszkalne oraz obiekty usługowe ogrzewane są indywidualnie paliwem stałym lub gazem płynnym. Zaopatrzenie w ciepło dla części zabudowy mieszkalnej wielorodzinnej oraz dla części budynków użyteczności publicznej zapewniają obecnie kotłownie na paliwo stałe.
Projektowana gazyfikacja
Przewiduje się gazyfikację lewobrzeżnej części Płocka i gminy Łąck gazem ziemnym wysokometanowym zgodnym z normami :
PN-C-04750:2002 Paliwa gazowe - Klasyfikacja, oznaczenie i wymagania PN-C-04752:2002 Gaz ziemny. Jakość gazu w sieci przesyłowej.
PN-C-04753:2002 Gaz ziemny. Jakość gazu dostarczanego odbiorcom z sieci rozdzielczej.
Decydującym kryterium wyboru trasy gazociągów na terenie lewobrzeżnej części Płocka jest przekroczenie gazociągiem rzeki Wisy. Prawobrzeżna część miasta położona jest na wysokim brzegu Wisły, o wysokości skarpy dochodzącej do ok. 50 m. Wysoka skarpa ogranicza w znaczny sposób lokalizację miejsca na wykonanie przekroczenia gazociągiem rzeki Wisły. Lokalizacja przekroczenia ogranicza się praktycznie do Mostu Legionów Józefa Piłsudskiego ( tzw. stary most ), terenów po prawej i lewej stronie Mostu Solidarności i samego Mostu Solidarności.
Decydującym kryterium wyboru trasy gazociągów dystrybucyjnych na terenie Gminy Łąck są duże tereny leśne stanowiące Gostynińsko – Włocławski Park Krajobrazowy oraz tereny należące do programu Natura 2000.
Źródłem gazu dla odbiorców gazu w niniejszym wariancie będzie gazociąg z rur PE dn 315 mm zlokalizowany w prawobrzeżnej części Płocka w ul. Wyszogrodzkiej.
Zapotrzebowanie roczne na paliwa gazowe lewobrzeżnej części Płocka.
W celu określenia docelowego maksymalnego zapotrzebowania rocznego gazu przyjęto:
maksymalne roczne zapotrzebowanie gazu na przygotowanie posiłków - 180 m³,
maksymalne roczne zapotrzebowanie gazu na przygotowanie ciepłej wody - 480 m³,
maksymalne roczne zapotrzebowanie gazu na ogrzewanie budynku: 2 700 m³,
odbiorcy nielimitowani wg charakterystyki obiektu oraz zużycia paliwa w kotłowniach,
pozostali odbiorcy nielimitowani – usługi komunalne, gastronomia, stołówki – wskaźnikiem 15% w gospodarstwach domowych,
ogrzewanie mieszkań (przyjęto 100% do ogrzewania):
w budownictwie jednorodzinnym 2 700 m3/rok,
w budownictwie wielorodzinnym 42,9 GJ/mieszkanie, co daje 1 250 m3/rok,
wielkość strat gazu określono w wysokości 3,0 % zużycia gazu ogółem.
W obliczeniach uwzględniono roczne pobory przez kotłownie do obiektów niemieszkalnych przyjmując czas trwania sezonu grzewczego 7 miesięcy i pracę kotłów 16 godzin/dobę.
Gazociąg dosyłowy.
Źródłem zasilania w gaz ziemny dla osiedli lewobrzeżnej części Płocka i miejscowości gminy Łąck, objętych niniejszą koncepcją będzie gazociąg średniego ciśnienia
PE dn 315 mm zlokalizowany w ul. Wyszogrodzkiej w prawobrzeżnej części Płocka.
Budowa gazociągu dosyłowego wiąże się z wykonaniem następujących inwestycji:
budowa gazociągu dosyłowego średniego ciśnienia PE dn 280 mm w prawobrzeżnej części Płocka – odcinek ul. Wyszogrodzka – ul. Grabówka (do rzeki Wisły, rejon przewiertu sterowanego),
budowa przekroczenia gazociągiem rzeki Wisły w km 629 + 100 – przewiert sterowny - ułożenie rur przewodowych PE dn 280 mm w rurze osłonowej PE dn 400 mm.
Przyłącza domowe.
Przyłącza domowe należy zaprojektować z rur polietylenowych PE100RC typ SDR 11 dn 25 – dn 32 mm.
Z uwagi na lokalizację znaczącej ilości przyłączy w terenach z zabudową rozproszoną przyjęto średnią długość przyłącza – minimum 15,0 mb.
Przyłącza dla odbiorców nielimitowanych należy zaprojektować z rur polietylenowych PE100RC typ SDR 11 i PE100 typ SDR 17,6. Średnice rur zostaną dobrane indywidualnie na etapie projektu budowlanego w zależności od projektowanego poboru gazu.
Przekroczenia przeszkód terenowych.
Trasy sieci gazowej zostały zlokalizowane w zdecydowanej części wzdłuż dróg gminnych oraz częściowo w drogach powiatowych i wojewódzkich. Przy układaniu przewodów gazowych w przypadku skrzyżowań z drogami i przeszkodami terenowymi, należy zachować odległości zgodne z:
Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 640) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie,
wytycznymi określonymi przez operatora sieci.
Przekroczenia przeszkód terenowych trzeba wykonać przeciskiem lub przewiertem sterowanym. Przekroczenie gazociągiem PE dn 280 mm rzeki Wisły należy wykonać metodą przewiertu sterowanego w rurze osłonowej PE dn 400 mm .
Dla zabezpieczenia zaprojektowanej sieci gazowej w przypadku przejść pod drogami (w zależności od klasy i kategorii), torami PKP, przy wykonywaniu poziomych przewiertów oraz przy skrzyżowaniach z istniejącym uzbrojeniem podziemnym stosować rury przeciskowe i osłonowe zgodnie z zaleceniami przepisów jw. oraz wskazaniami przedsiębiorstwa gazowniczego.
Zakłada się, że zaistnieje potrzeba stosowania rur ochronnych dla 2% długości gazociągów i przyłączy (bez przewiertu pod dnem rzeki).
Inwestycje towarzyszące
Gazyfikacja osiedli prawobrzeżnej części Płocka i gminy Łąck wymaga budowy:
przyłączy gazowych do budynków wraz z punktami i zespołami gazowymi redukcyjno – pomiarowymi i redukcyjnymi ,
gazowej instalacji wewnętrznej w budynkach wraz z przyborami gazowymi.
Instalacji wewnętrznych nie uwzględnia się w nakładach niniejszego opracowania.
Projektowany gazociąg zasilający średniego ciśnienia
Projektuje się budowę gazociągu dosyłowego średniego ciśnienia z rur PE dn 280 mm w prawobrzeżnej części Płocka – odcinek od ul. Wyszogrodzkiej do ul. Grabówka (do wysokości przewiertu sterowanego) oraz budowę przekroczenia gazociągiem PE dn 280 mm rzeki Wisły. Przekroczenie rzeki Wisły projektuje się poprzez wykonanie przewiertu sterowanego o długości 1 450 m pod dnem rzeki. Długość przewiertu determinuje poziom wody wysokiej, przy której szerokość koryta wzrasta do ok. 1100 metrów, włączając tereny zalewowe do wału przeciwpowodziowego na lewym brzegu rzeki. Gazociąg przesyłowy pod dnem rzeki PE dn 280 mm należy ułożyć w rurze przepustowej PE dn 400 mm.
Finansowanie przedsięwzięcia inwestycyjnego
Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego o zakresie rzeczowym wskazanym w koncepcji gazyfikacji osiedli lewobrzeżnej części Płocka i Gminy Łąck wymaga poniesienia znaczących nakładów finansowych.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego ( w trakcie opracowania ) na lata 2014 – 2020 z kwotą 3,8 miliarda euro przewiduje wsparcie dla:
przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach gospodarki, promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu
gospodarki przyjaznej środowisku i społeczeństwu, zachowanie i ochronę środowiska
naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami naturalnymi
i pozwala na pozyskanie przez gminę Łąck i miasto Płock środków unijnych na dofinansowanie przedmiotowego przedsięwzięcia.
Operator sieci dystrybucyjnej ma możliwość starania się o pozyskanie dofinansowania w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.
Program Infrastruktura i Środowisko będzie największym programem w nowej perspektywie 2014-2020 - jego budżet to 27,41 mld euro. Unijne środki zostaną przeznaczone na projekty z zakresu gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego oraz ochrony zdrowia i dziedzictwa kulturowego.
Za poszczególne priorytety odpowiedzialne są:
Ministerstwo Gospodarki – za priorytety: Zmniejszenie emisyjności gospodarki oraz Poprawa bezpieczeństwa energetycznego,
Ministerstwo Środowiska – za priorytet: Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu,
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – za priorytet: Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego,
Ministerstwo Zdrowia – za priorytet: Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia.